تأثیر متغیرهای جمعیتی بر اندازه دولت در ایران طی سال‌های 1391-1358

در ادبیات بخش عمومی دلایل نظری بسیاری برای توجیه افزایش مخارج دولت ارائه شده است که یکی از آن‌ها متغیرهای جمعیتی می‌باشد. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تأثیر متغیرهای جمعیتی بر اندازه دولت در ایران طی سال‌های 1391-1358 است. به این منظور از اطلاعات و داده‌های آماری 18 متغیر (شامل 6 متغیر جمعیتی: جمعیت کل، نرخ رشد جمعیت کل، تراکم جمعیت، درجه شهرنشینی، بار تکفل و جهانی‌شدن اجتماعی، 8 متغیر اقتصادی و 4 متغیر سیاسی) که براساس مبانی نظری و مطالعات تجربی بر اندازه دولت مؤثرند و رویکرد متوسط‌گیری بیزی، استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که در بین متغیرهای جمعیتی تأثیر جمعیت کل با احتمال 955/0 (و ضریب مثبت) و بار تکفل با احتمال 522/0 (و ضریب مثبت) غیرشکننده و قوی می‌باشد. تأثیر سایر متغیرهای جمعیتی نیز بر اندازه دولت، شکننده و کم اهمیت است. بر این اساس می‌توان گفت که در بین متغیرهای جمعیتی، جمعیت کل و بار تکفل مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر رشد مخارج عمومی در ایران می‌باشند.